November 26, 2017

સેલ્ફી, વીડીયો

By Dinesh Makwana  || 09 Nov 2017




વર્ષો પહેલા સ્વામી સચ્ચિદાનંદ નું પુસ્તક ‘વિદેશ યાત્રાના પ્રેરક પ્રસંગો’ વાંચ્યું હતું. વિદેશમાં યાત્રા દરમિયાન સ્વામીને વિદેશી નાગરિકો તરફથી જે વ્યવહાર થાય છે તેના વિશે આખા પુસ્તકમાં છણાવટ કરી છે. વિદેશ જે લોકો નથી ગયા તેઓના મનમાં ઘણી અસમંજસ છે. ત્યાં કોઇ લાગણી નહી, પ્રેમ નહી, વાત કરવાનો સમય, બધુ જ કુત્રિમ. પણ ખરેખર ત્યાં એવું નથી. ત્યાં લોકોની પાસે ફાલતુ ટાઇમ નથી. તેથી આપણી પ્રજા બહુ ગેરસમજ કરતી રહેતી હોય છે.

આપણે ત્યાં Export Quality કરતા Imported quality ની કિંમત હંમેશા વધારે રહી છે. તેથી પશ્ચિમના દેશોનું આંધળું અનુકરણ થઇ રહ્યુ છે. ભાઇનુ Bro અને બહેનનું Sis થઇ ગયું છે. પપ્પા ડેડ થઇ ગયા છે મમ્મી મોમ થઇ ગઇ છે. હિન્દી ભાષી રાજ્યોમાં પત્ની ને આજે પણ શ્રીમતી કહે છે પણ નવી પેઢી પત્નીને બેબી કહેતા થઇ ગઇ છે. પરિવર્તન જરુરી છે. દરેક પેઢી પોતાના વિચારો લઇને આવતી હોય છે જેને કારણે પરિવર્તન આવતુ હોય છે.

નાના પાટેકર અને શાહીદ કપુરની ફિલ્મના અંતે લખેલું આવે છે. Every Generation has its own hero.
પરિવર્તનનો સ્વીકાર કરવો પડશે પણ પરિવર્તનના નામે આપણે આજે સંસ્કાર ભુલી રહ્યા છે.

તે પહેલા હુ સ્વામીની ઉપરના પુસ્તક ના અંત વિશે કહુ. આખા પુસ્તક મા માત્ર સ્વામીના અનુભવો છે જ્યારે છેલ્લે એક યુવાનનો અનુભવ છે.

એક ભારતીય યુવાન અમેરિકા ના કોઇ શહેરમાં એકલો રહીને નોકરી કરતો હતો. બાજુમાં એક વૃદ્ધ રહે તેને આ યુવાન રોજ સવાર સાંજ નમસ્કાર કરે. વૃદ્ધ એકલા જ હતા તેથી ક્યારેક આ યુવાન તેમની પાસે બેસે વાતો કરે. એક દિવસ આ વૃદ્ધ દેખાયા નહી તેથી પેલા યુવાનને નવાઇ લાગી. સાંજે નોકરી પર થી પાછો ફર્યા બાદ યુવાન પેલા વૃદ્ધ ને ઘેર જાય છે. વૃધ્ધ મરણ પથારીએ છે, કોઇ પાસે નથી. પેલો યુવાન તેમની પાસે બેસે છે અને તેમને બાઇબલ વાંચીને સંભળાવે છે. બે દિવસ પછી વૃદ્ધ નું મૃત્યુ થાય છે.

આપણ ત્યાં પરિવર્તનના નામે ફેશન આવી છે. હવે કોઇ પણ બનાવ બને છે કે અકસ્માત થાય છે ત્યારે તેમને મદદ કરવાને બદલે આપણે વીડીયો બનાવીને સૌથી પહેલા વોટ્સ અપ પર જુદા જુદા ગ્રુપ પર મુકીયે છીએ. એકે મોકલ્યો તો હુ રહી જઇશ તેની હરીફાઈ ચાલતી રહે છે અને આવા મેસેજ જોયા વિના કે વાંચ્યા વિના કે તે ચકાસ્યા વિના કે આ મેસેજ પહેલા કોઇએ મુક્યો છે આપણે સતત મુર્ખામીનુ પ્રદર્શન કરતા રહીયે છે. કેટલાક અકસ્માત તાજા જ બન્યાહોય છે, જો કોઇ મદદ મળે તો કશુ બચાવી શકાય પણ દરેકને વીડીયો ઉતારવો છે, પોતાના ગ્રુપ પર વધામણી ખાવી છે. નવી પેઢી કયા જઇ રહી છે. આ સંસ્કારો પર ભારતીય સંસ્કુૃતીને મહાન કહીયે છે તો ખરેખર શરમની વાત છે.

રિલાયન્સના જિયોએ ડાટ વાળી નાંખ્યો છે. ડાટાની ચિંતા જ નથી, મને લાગે છે આપણે સસ્તી ચીજવસ્તુઓને લાયક જ નથી.

ચંદ્રકાંત બક્ષી એક ઇન્ટરવ્યુ મા કહે છે. આપણે લુખુ સુકુ શા માટે ખાવું જોઇએ? તે કહે છે જે દેશમાં મોંઘવારી છે તે દેશ વધુ પ્રગતિ કરે છે. પશ્ચિમના દેશો તેથી વધુ સમૃદ્ધ છે.

આપણી સમૃદ્ધિ કેટલા મોબાઇલ ગ્રાહકો વધ્યા છે તેની પર આંકવામા આવે છે. પણ મોબાઇલ કેવી રીતે વાપરવો તેના વિશે કોઇને ખબર નથી. બસમાં કે રેલવે મા આપણે ઘાંટા પાડીને વાત કરીયે છે. બીજાની તકલીફ આપણને દેખાતી નથી.

વોટ્સ અપ રાષ્ટ્રીય સમસ્યા બનતી જાય છે. રેલવે ને નિયમ કરવો પડ્યો છે. ફરજ દરમિયાન વોટ્સ અપ પર ચેટીગ કરતા પકડાશે તો કાર્યવાહી થશે. અનલિમિટિડ ડાટાનો નો ગેરઉપયોગ દરેક કાર્યાલયમાં થઇ રહ્યો છે અને કોઇને આમાં નવાઇ લાગતી નથી.

દુરગામી પરિણામો ઘાતક દેખાઇ રહેયા છે. તે આવતી પેઢીને ખતમ કરી નાંખે તે પહેલા સાવચેતી જરુરી છે. દરેક માતા પિતા આના વિશે ગંભીરતાથી વિચારે તે બહુ જરુરી છે, નહીતર.........

દિનેશ મકવાણા
વિજયનગર રાજસ્થાન
૯/૧૧/૨૦૧૭

દેવદુત દ્રારા હત્યાકાંડ

By Dinesh Makwana  || 17 Nov 2017


Carnage by Angels
દેવદુત દ્રારા હત્યાકાંડ
પ્રકરણ ૧

IPS ની પરીક્ષા પાસ કરીને ટ્રેનિંગ પુરી કર્યા બાદ રધુ ને ACP તરીકે પોસ્ટીગ આપવામાં આવ્યુ જયા તેની ફિલ્ડ ટ્રેનિંગ આપવામાં આવી રહી હતી. સિનિયર કોન્સટેબલ તેને દરેક બાબત સમજાવી રહ્યો હતો. માણસો, વસ્તુઓ પર કેવી રીતે નજર રાખવી, લોકોના હાવભાવ કેવી રીતે પર શંકાની દષ્ટિથી જોવું. વાતવાતમાં રઘુ કોન્સટેબલ ને પુછે છે તમે પૈસા કમાઓ છો?

કોન્સટેબલ એક મિનિટ છમ્મ થઇ જાય છે અને પોતાની વાત શરુ કરે છે. સર હુ આપણા પોલિસ સ્ટેશનના વિસ્તારનો એજન્ટ હતો. દરેક ગુંડા, જુગાર ના અડ્ડા ચલાવતા માણસો પાસેથી હપતા ઉઘરાવી લાવવાનું કામ મારી પાસે હતું. દરેકનો હપતો નિશ્ચિત રકમનો હતો. હુ હપતા ઉઘરાવીને ઇન્સ્પેક્ટર મોરેને આપતો ત્યાર બાદ અમે DCP ના ત્યાં તેમનો હિસ્સો આપવા જતા. DCP ની પત્નીનો પાવર વધુ રહેતો, પૈસાનો હિસાબ તે ચેક કરતી.

એક દિવસ DCP ના ઘેર પાર્ટી રાખવામા આવી હતી. પોલિસ ખાતાના અનેબીજા નામી અનામી વ્યકિતઓ હાજર હતી. શરાબ વહેચનારા બાર ટેન્ડર પણ હાજર હતા, જે દરેક મહેમાનને જે તેમની પસંદ હોય તે બ્રાન્ડનો પેગ બનાવી આપતા. આ બાર ટેન્ડરોમાં સોનવણે નામનો બાર ટેન્ડર હાજર હતો.

થોડી વાર પછી DCP ના પત્ની સજીધજીને બહાર આવ્યા. તેમના ગળામાં એક સુંદર હાર પહેર્યો હતો. દરેક મહેમાન તેમને ઝુકી ઝુકીને અદબ આપતા હતા. સોનવણે દરેક મહેમાનને પેગ બનાવીને આપતો હતો તેવામાં તેની નજર પેલા હાર પર પડી. અચાનક તેનો શ્વાસ રુંધાતો હોય તેને લાગવા માંડ્યું. તે DCP ની પત્ની તરફ ધસી જઇનેપેલા હારને તોડીને ભાગવાનો પ્રયાસ કરે છે. પણ પકડાઇ જાય છે.પોલિસના માણસો હાજર જ હોય છે. ઇન્સ્પેક્ટર મોરે અને બીજા કોન્સટેબલ મારતા મારતા પોલિસ સ્ટેશને લઇ જાય છે. આખી રાત લોક અપ મા રાખ્યા પછી સવારે મોરે અને તેના કોન્સટેબલો તેને પુછે છે તે આમ કેમ કર્યુ?

સોનવણે પોતાની વાત શરુ કરે છે. સાહેબ હુ, મારી પત્ની અને દીકરી તેમ ત્રણ નો સુુખી સંસાર હતો.મારી પત્ની મને ખુબ પ્રેમ કરતી હતી. એક દિવસ મારા મિત્ર સાથે જુગારના અડ્ડા પર ગયો. પહેલા માત્ર સમય પસાર કરવા જતા જતા મને પણ જુગારની લત લાગી. પછી તો નોકરી પરથી સીધો જ જુગારના અડ્ડા પર જવા લાગ્યો.
પત્ની સ્કુલ ટીચર હતી. મારો પગાર જુગારના અડ્ડામાં જવા માંડ્યો. રોજ ધરમાં ઝઘડા શરુ થયા. ઘરમાંથી કેટલીય વસ્તુઓ હુ વેચી મારીને જુગાર રમવા જતો. ધીમે ધીમે જુગારના અડ્ડાનું દેવું વધવા માંડ્યું. એક દિવસ અડ્ડાના માલિકે મને ચેતવણી આપીને કહ્યુ જો ત્રણ દિવસમાં દેવું ચુકતે નહી કરવામાં આવે તો અંજામ ખરાબ આવશે.  મારી પાસે કોઇ ચારો નહોતો. મારી નજર મારી પત્ની ના હાર પર પડી. મારી પત્ની તે હારને બહુ ચાહતી હતી કારણ કે તે તેમનો ખાનદાની હાર હતો. પણ મારા મનમાં ભુત સવાર થયુ હતું. મે મારી દીકરીના ગળા પર ચપ્પુ મુકીને ધમકી આપી જો હાર નહી આપે તો તે દીકરીને મારી નાંખશે. મારી પત્ની એ રડતા રડતા મને હાર આપ્યો, તે હાર લઇને દેવું ચુકવવા માટે તેને અડ્ડાના માલિકે આપી દીધો. આ બાજુ મારી પત્ની આઘાત સહન ના કરી શકી અને તેણે પોતાના શરીર પર કેરોસીન છાંટીને પોતાની જાતને સળગાવી. કરુણ અવસ્થામાં તેને હોસ્પિટલ લઇ જવામા આવી. મને ખબર પડી, હુ દોડતો હોસ્પિટલ પહોંચ્યો જયા મારી પત્ની તેના છેલા શ્વાસ લઇ રહી હતી. પોલિસે મેજિસ્ટ્રેટને બોલાવીને તેનું મરણોતર બયાન લીધું જેમાં તેણે કહ્યુ કેરોસીનનો સ્ટવ ફાટી જતા હુ સળગી ગઇ હતી, હુ મારા પતિને હજુ પણ ખુબ પ્રેમ કરુ છુ આ બે વાક્ય કહીને તે પોતાનો શ્વાસ છોડી દે છે. સોનવણે ને ભયંકર આઘાત લાગે છે.

તે ગાંડા જેવો થઇ જાય છે, પણ તેની દીકરીના કારણે તે જીવવા મજબુર થાય છે, તમામ નકામી ટેવો છુટી જાય છે. નોકરી છુટી જતા એક હોટલમાં બાર ટેન્ડર તરીકે પોતાનું જીવન શરુ કરે છે.

હપતા રોકડમાં ચુકવી ના શકતા અડ્ડાના માલિકે તે હાર ઇન્કસ્પેકટર મોરેને આપ્યો જેણે તે હારDCP ની પત્ની ને ખુશ કરવા આપ્યો.

સાહેબ હુ મારી પત્નીને ખુબ ચાહતો હતો તેથી જ્યારે આ હાર મે ફરી જોયો ત્યારે મને મારી પત્ની યાદ આવી ગઇ, અને હુ કાબુ ગુમાવી બેઠો. તે હાર મારી પત્નીની છેલ્લી નિશાની હતી તેથી તેને ઝડપવાની કોશિશ કરી. આમ કહીને તેની વાત પુરી કરી.

કડક અને હરામી ઇન્સ્પેક્ટર મોરે અને પોલિસ સ્ટેશનના તમામ કોન્સટેબલો અવાચક થઇ ગયા. કોઇને શુ કહેવુ તે સુઝ્યુ નહી. મોરેએ તેને કહ્યુ તેઅહીથી તેના ઘેર જતો રહે.

સોનવણે તેની કથા કહીને જતા રહ્યા બાદ મને વિચાર આવ્યો કે આ કોન્સટેબલ તરીકે હવે હુ એક પણ રુપિયો નહી લઉ. તે દિવસ થી મે હરામના પૈસા લેવાનું છોડી દીધું. હવે મારા પગારમાંથી દસ ટકા રકમ ચેરિટિ પાછળ વાપરું છુ. કદાચ મારા પાપ ધોવાઈ જાય.

ACP રધુ વિચારમાં પડી જાય છે.

મહારાષ્ટ્ર ના કોલ્હાપુરમા બનેલી વાસ્તવિક  ઘટના અને પોતાના અનુભવને Y P Singh IPS એ પોતાના પુસ્તકમાં ઉતાર્યું છે. Y P Singh વિશે ફરી ક્યારેક

દિનેશ મકવાણા
અજમેર ૧૭/૧૧/૨૦૧૭