December 05, 2017

समझदारी बढाने के लिये सबसे सरल पध्धति

By Jigar Shyamlan ||  1 December 2017 at 10:02


समझदारी बढाने के लिये सबसे सरल पध्धति है तर्क करना, सवाल करना और उसका जवाब ढुंढना। 

हर धर्म, मजहब और संप्रदायो में बताई गई ईश्वरीय मान्यता और उससे जूडे भिन्न भिन्न प्रकार के क्रियाकांड महज एक नशीली दवा के हेवी डोझ से अलावा और कुछ नही। यह दवा का हेवी डोझ देने के पीछे एक ही उद्देश है, मानव को सदा ही धर्म और ईश्वरीय मान्यताओ के नशे में मस्त बनाये रखना।
यह दवा का डोझ क्लोरोफोर्म से भी महा भयंकर है, क्योकि क्लोरोफोर्म ईन्सान का होश उडा देता है पर कुछ ही समय के लिये। लेकिन यह ईश्वरीय मान्यता का डोझ ईन्सान को मरते दम तक होश में नही आने देता।
कहा जाता है, शारीरीक गुलामी से भी बदत्तर हालत हो तो वह है मानसीक गुलामी।
क्योकि, शारीरीक गुलामी में सिफँ हमारे शरीर, हाथ-पैर और शारीरीक ताकत पर कीसी और का प्रत्यक्ष या सीधा कब्जा बना रहता है, परंतु मानसीक गुलामी में हमारे दीमाग, विचारो पर किसी और का परोक्ष या अप्रत्यक्ष कब्जा बना होता है।
मानसीक गुलामी मतलब शारीरीक तौर पर ताकतवर होते हुये भी कुछ भी नही कर सके वैसी लाचार एवम दीन अवस्था। ईसलिये यदी आप मानसीक तौर पर आझाद नही है तो आप आझाद होते हुए भी गुलाम ही है। क्योकि मानसीकता पर विजय मतलब सवँस्व विजय।
ईस अवस्था ने ईन्सान को ईतना कमजोर बना दीया है, ईतना कमजोर कि वह सवाल करने की, तर्क करने की क्षमता गंवा चूका है।
जब आप तर्क करना या सवाल पूछना बंध कर देते है तब आप ईन्सान नही रहते बल्कि एक रोबोट बन जाते है। एक ऐसा रोबोट जो अपने अंदर दूसरो के द्वारा ईन्स्टोल किये गये प्रोग्रामींग पर चलता हो।
हर धर्म, मजहब और उसकी ईश्वरीय धारणा पर आस्था, श्रध्धा, यकीन, विश्वास या भरोसा करने से पहले शंका या संशय अवश्य करे।
कारण, ईन सब का सृजँन समाज पर प्रभुत्व कायम करने को ईच्छूक कुछ लोगो द्वारा किया गया है, ता कि समाज को मानसीक गुलाम बनाया जा सके। हर बात पर तर्क करना सीखे, शंका या संशय करना सीखे। हर बात को बिना किसी परीक्षण के आधार पर मान लेने की गलती न करे।
यदी मंदीर में जाये तो दोनो हाथ जोडने मे पहले।
यदी मस्जिद में जाये तो नमाझ अदा करने से पहले।
यदी चचँ में जाये तो प्रैयर करने से पहले।
यह सब क्यो..? किस लिये.. ? यह सवाल अपने आप से पुछीये।
यह सब करने से सुख, समृध्धि आती तो समूचे संसार में कोई भी दूःखी नही होता।
मेरे पिता यह करते थे, दादा-परदादा भी यह सब करते थे ईसलिये मुझे भी यह करना है यह मानसीकता त्याग दो।
समझदारी बढाने के लिये सबसे सरल पध्धति है तर्क करना, सवाल करना और उसका जवाब ढुंढना।
ईसलिये तर्क करे.., सवाल करे और जवाब ढुंढे।
- जिगर श्यामलन

સમાજની ઉન્નતીના છુપા દુશ્મનો ને ઓળખો

By Jigar Shyamlan ||  30 November 2017 at 10:31 


હું કોઈ પણ વ્યક્તિની વિરુધ્ધ ત્યારે જ દલીલો કરી શકું જયારે હું જે તે વ્યક્તિએ કરેલ કામથી અડધુય કામ કરવાની ત્રેવડ ધરાવતો હોઉં.
"રાજનૈતિક સત્તા વગર તમારો કોઈ ઉધ્ધાર નથી" આવું બાબા સાહેબ આંબેડકર કહીને ગયા છે. આપણે બાબા સાહેબની આ વાતને અતિ ગંભીરતાથી લીધી નથી.
પછાતો વગર રાજકારણ અટકી પડવાનું નથી, પણ રાજકારણ વિના પછાતો ચોક્કસ અટકી પડશે એ વાતમાં બે મત નથી.
પણ આપણે આ વાત સમજવા માંગતા નથી, કે આપણને સમજાતી નથી. ચુંટણી સમયે આપણે કેવી કેવી વાતોનો વિરોધ કરી, કેવી કેવી દલીલો કરી આપણાં સમાજના નેતાઓનો વિરોધ કરીએ છીએ.. તે જોઈયે..
અહીં ભાજપ અને કોન્ગ્રેસની વાત જ નથી કરવી કારણ આ બન્નેમાંથી એક પથ્થર છે તો બીજુ ઈંટ.
એ સિવાયની વાત કરીએ તો પહેલા 
  1. બહુજન સમાજ પાટીઁ.. પણ કેટલાક પછાતો તેનો વિરોધ કરે એમની દલીલ શું હોય..? બહુજન સમાજ પાટીઁ હવે વ્યક્તિ કેન્દ્રી બની ગઈ છે. હવે વિચારધારાથી ભટકી ગઈ છે, મિશનથી દૂર થઈ ગઈ છે. બસપામાં બ્રાહ્મણો ઘૂસી ગયા છે. એને વોટ ન અપાય...!!
  2. પછી બીજી આવે બહુજન મુક્તિ પાટીઁ... તો તેનો વિરોધ કરતા કેટલાક પછાતો દલીલો કરવા માંડે.. આ પાટીઁ દલાલોની છે. માત્ર બ્રાહ્મણોને ગાળો આપ્યા વગર કાંઈ કરતી નથી. એનો જનાધાર કેટલો..? વગેરે વગેરે..
  3. હવે આ બેય પાટીઁ છોડી કોઈ જીજ્ઞેશ મેવાણી કે ચંન્દ્રીકા સોલંકી જેવા આંદોલનકારી પછાત અપક્ષ ઉમેદવારી કરે તો પણ વાંધો. એ વખતેય દલીલો... લ્યો.. જોયું અમે કહેતા હતા ને આંદોલન આંદોલન કરીને ચુંટણી લડવા લાગ્યા . કહેતા તા અમે રાજકારણમાં નહી આવીએ. પણ આવી ગયાને રાજકારણમાં, રાજનિતીક લાલચ ખુલ્લી પડી ગઈને.
હવે આવી દલીલો કરી મોરલ તોડવાવાળા પછાત લોકોની માનસિકતાને આપણે શું કહીશું..??
--) આવા લોકોને પોતે તો કાંઈ કરવું નથી.
--) કોઈ કાંઈ કરતું હોય એને સારૂ કહેવું નથી.
--) સમાજ માટે કાંઈને કાંઈ કરી રહેલ લોકોને સમથઁન આપવું નથી.
અને આમાંથી કાંઈ ન કરી શકે તો કાંઈ નહી પણ મૂંગાય રહેવું નથી.
આવા દલીલીયા પછાત સમાજના લોકો જ સમાજની ઉન્નતીના છુપા દુશ્મનો છે.
હું કોઈ પણ વ્યક્તિની વિરુધ્ધ ત્યારે જ દલીલો કરી શકું જયારે હું તે વ્યક્તિએ કરેલ કામથી અડધુય કામ કરવાની ત્રેવડ ધરાવતો હોઉં..
- જિગર શ્યામલન

ધર્મ અને લોકોની વૈચારિક ક્ષમતા

By Jigar Shyamlan ||  29 November 2017 at 10:38 




ધર્મ તેમજ ધર્મને લગતી તમામ ક્રિયાઓ મૂળ તો માનવનું શોષણ કરવા માટે બહુ ચતુરાઈથી વિકસાવેલ ટેકનિક છે, પછી તે ધર્મ હિન્દુ હોય, મુસ્લિમ હોય કે પછી ખ્રિસ્તી.
દરેક ધર્મ પોત પોતાની રીતે દૈવી શક્તિના પ્રચાર કરે છે. 
હિન્દુ હોય તો ભગવાન કે ઈશ્વર, 
મુસ્લિમ હોય તો અલ્લાહ કે પીર, પયગંબર 
અને ખ્રિસ્તી હોય તો ગોડ કે જીસસ.
મુળ ધર્મ તો માણસનું અવિરત શોષણ કરતા રહેવા બનાવેલ એક પાખંડ જ છે તેમાં બહુ જ ચતુરાઈથી ઈશ્વર, અલ્લાહ, ગોડ જોડી દેવામાં આવ્યા છે, જેથી ધર્મનો કોઈ વિરોધ ન કરી શકે.
દરેક માણસ પોતાની બુધ્ધીના બારણાં બંધ કરીને સતત ધર્મ અને તેની પાછળ જોડાયેલ ઈશ્વર, અલ્લાહ અને ગોડની આ ટેકનિકની પાછળ આંખો બંધ રાખીને જોડાયેલો રહે તે માટે માણસમાં જ જોવા મળતા બે માનવીય લક્ષણોનો ભરપુર ફાયદો ઉઠાવવામાં આવ્યો છે.
આ બે માનવીય લક્ષણો એટલે એક ડર કે ભય અને બીજુ લાલચ કે લાલસા..
આ ડર અને લાલચ બે પરિબળ એવા છે જે માણસને ધર્મ અને ધર્મ દ્વારા પેદા કરાયેલ ક્રિયાકાંડ તેમજ ઈશ્વરીય માન્યતાઓની પાછળ ઘેંટાની જેમ ચાલવા ફરજ પાડે છે.
જો તમે હિન્દુ છો અને પુજા પાઠ, હોમહવન કરો છો, રોજ મંદિરોમાં જાવ છો મતલબ તમે કાં તો ડરેલા છો કાં તો તમને કોઈ લાલચ છે. જો તમે મુસ્લિમ છો અને નમાજ પઢો છો, મજારો પર માથુ ટેકવવા જાવ છો મતલબ તમે પણ આ ખૌફનો શિકાર છો. આ વાત ખ્રિસ્તીઓને પણ એટલી અને તેવી જ લાગુ પડે છે.
આ તમામ બાબતો પર કોઈ તકઁશીલ વિચાર વિમશઁ કે સવાલ જવાબ ન જ થઈ શકે તેવો માહોલ બનાવવામાં આવ્યો છે. આસ્થા કે શ્રધ્ધાના પરદા પાછળ ચાલી રહેલ પાખંડને ઉજાગર કરવા માટે સવાલો પૂછવા પર જબરજસ્ત પ્રતિબંધ છે.
આવા સવાલ કરનારા કાં માર્યા જાય છે કાં તિરષ્કૃત કે બહિષ્કૃત કરવામાં આવે છે.
વિવિધ ધર્મ અને તેની માન્યતાઓ માણસની વૈચારિક ક્ષમતાને વિકસાવતી નથી પણ કૂંઠીત કરે છે. 
આ બધા પરિબળોને કારણે પૃથ્વી પર પેદા થતુ દરેક બાળક પેદા થતાની સાથે જ એક હિન્દુ, મુસ્લિમ, ખ્રિસ્તી બની જાય છે પણ એક માનવ બની શકતુ નથી.
- જિગર શ્યામલન

આપણું ભવિષ્ય અને રાજકીય સત્તા

By Jigar Shyamlan ||  28 November 2017 at 10:19 


રાજકીય સત્તા એ આપણું ધ્યેય છે. તમારૂ સઘળું ભવિષ્ય રાજકારણ સાથે જ જોડાયેલું છે.
-બાબા સાહેબ આંબેડકર
1933 માચઁ 11, જનતા અંકમાં બાબા સાહેબનો લેખ જેમાં રાજકીય સત્તાને અશ્પૃશ્ય સમાજની ઉન્નતી માટેની ગુરુચાવી ગણાવતા બાબા સાહેબે એક લેખ લખ્યો હતો. જેના જોઈયે તો...
'' અસ્પૃશ્યોએ જો ખરેખર ઉન્નતિ સાધવી હશે તો તેનાં હાથમાં રાજકીય સત્તા જરૂરી છે. રાજકીય સત્તા એ આપણું ધ્યેય છે. તમારૂ સઘળું ભવિષ્ય રાજકારણ સાથે જ જોડાયેલું છે."
પંઢરપુરની યાત્રા, હરિદ્વારની જાત્રા, શનિ મહાત્મ, શિવલીલામૃત, સોમવાર, એકાદશી વગેરેથી તમારો ઉધ્ધાર થવાનો નથી. તમારા પુવઁજો હજારો વરસોથી એ કરતા આવ્યા છે પરંતુ આજેય તમારી સ્થિતીમાં તસુભાર પણ ફરક પડ્યો નથી. માટે જપ- તપ, પુજા-અચઁના વગેરે છોડો અને આપણી રાજકીય સત્તાના લક્ષને પહેલા મહત્વ આપો.
જ્યારે શ્રીમંત લોકોને બિમારી આવે છે ત્યારે પૈસા ખરચીને ઔષધોપચાર કરાવીને બરાબર થઈ જાય છે. પરંતુ ગરીબો માટે એકમાત્ર કાયદાનો જ આશરો હોય છે. એવા સઘળા સુખો માટે કાયદો જરૂરી છે. તેથી આપણે દરેક પ્રકારના કાયદા ઘડવાની શક્તિ સંપુણઁપણે પ્રાપ્ત કરવી પડશે.
તમારા બાળકોને શિક્ષણ આપવા આજે તમારી પાસે પૈસા નથી. પરંતુ જ્યારે કાયદા ઘડાશે ત્યારે તમારા બાળકો માટે સારૂ થશે. તમારા પૈકી ઘણાં લોકો બેકાર છે. સવઁ લોકોને કામ આપવા માટે તથા સવઁ લોકોને શિક્ષણ આપવા માટે, સવઁ લોકોનુ પોષણ કરવા માટે સરકારનું કતઁવ્ય બની જશે. એવા એવા સઘળા કાયદા ધડાશે પછી બેકારીથી વ્યગ્ર થઈને કોઈએ ભુખે મરવાનું તમારે કોઈને રહેશે નહી.
પછાતોના વિકાસ અને ઉન્નતિના તમામ રસ્તા એક જ દિશા તરફ જાય છે અને તે છે રાજકીય સત્તા"
આજથી લગભગ 78 વરસ પહેલા બાબા સાહેબે રાજકીય સત્તાથી જ પછાતોનો ઉધ્ધાર થશે તે વાત કહી હતી જે આજે પણ એટલી જ લાગુ પડે છે.
કારણ બાબા સાહેબે પછાત સમાજને પરિવતઁનનો માગઁ ચિન્ધ્યો હતો પણ... કાયદાની ભાષામાં કાયદાના અમલ દ્વારા, ગોળીઓની ભાષામાં બંદુક દ્વારા નહી...
- જિગર શ્યામલન

विचारधारा का प्रचार क्यो रुका हुआ था???

By Jigar Shyamlan ||  23 November 2017 at 10:41 


आज मैं ईस पोस्ट में प्रारंभ में ही पिछडे समाज के सिनियर सिटिजन्स और रिटायडँ हो चुके सभी बुझुगोँ से माफी चाहता हुं।
क्यो कि मेरा मानना है कि समाज में बाबा साहब के विचारो का जिनता प्रचार प्रसार होना चाहीये था उस से आधा प्रचार प्रसार भी नही हो पाया है जिनके लिऐ पिछडे समाज के सिनियर सिटिजन्स और रिटायडँ हो चुके बुझुगँ ही सीधे जिम्मेदार है।
मित्रो, किसी भी विचारधारा का प्रचार करना और ईसके बाद परिणाम स्वरूप प्रसार होना दोनो भिन्न बाते है। विचारधारा के प्रचार प्रसार कम होने के पीछे बहुतसे कारण हो सकते है।
सबसे बडा और महत्वपूणँ कारण हमारे समाज के सिनियर सिटिजन्स और रिटायडँ हो चुके बुझुर्गो ने बाबा साहबके विचारो के प्रति दिखाई हुई ला परवाही...। ईस बात पर यदी हम गौर करेंगे तो यह बात सामने आयेगी ही।
आज हमारे समाज में जितने भी बुझुगँ सरकारी नौकरी से बडे सन्मान के साथ रिटायडँ हो चुके है उन सबने अपने युवावस्था में आरक्षण के सुनहरे कहे जाने वाले युग में नौकरी पायी थी।
उस वक्त बाबा साहेबके मिशन की शूरुआत ही थी। उस समय छुआछूत भी आज के जितनी लिबरल शायद नही थी। लेकिन बडे दुःख के साथ कहना पड रहा है कि यह सब होते हुए भी वे लोग अपनी जवानी के जोश में बाबा साहब के विचारो को ही भूल गये थे। विचारधारा और मिशन को ही भूल गये थे। 
उन लोगो ने बाबा साहब के विचारो को जरा सा भी नही अपनाया वो तो ठिक है परंतु वे लोग खुद मनुवाद के चक्कर में पडे ओर अपने संतानो को भी मनुवाद की गुलामी के वारीस बनाते गये।
यह सब क्यों हुआ इस बात के दो अथँ हो सकते थे।
(नंबर-१) या तो हमारे बुझुगँ अपने समय में आरक्षण से नौकरी पा कर बाबा साहब के विचारो पर चलने के बजाय चुप रहकर सोच समझकर खूद के प्रति स्वाथीँ बन गये और अपने गरीब, लाचार पिछडे समाज से पिछा छुडाकर मनुवाद की गुलामी में रत हो गये।
या फिर....
(नंबर-२) उन लोगो की मानसिक अवस्था ईतनी कमजोर या मुखँ रही होगी कि वह बाबा साहब के विचारो को समझ न पाये हो।
आज माहोल देखकर अैसा लगता है कि आज बाबा साहब के विचार पहले से ज्यादा प्रभावी बन रहे है।
यदी हमारे बुझुर्गो ने अपने ही समय में मनुवादी विचारधारा को घर से बाहर फेंक दीया होता और अपनी पीढी में आंबेडकरवाद का सिंचन किया होता तो आज परिस्थिती कुछ अलग ही हो सकती थी।
खैर... बित गया सो बित गया।
अभी भी हमारे बुझुगँ चाहे तो बहुत कुछ कर सकते है। वे लोग अगर ठान ले तो आज भी आंबेडकर विचारधारा से जुडी कई गतिविधीया कर सकते है।
मेरी सभी सिनियर सिटिजन्ससे बिनती है क्रिपया आपका समय विचारधारा का प्रचार प्रसार करने में लगाये।
(१). सुबह शाम मंदिरो के चक्कर कांटने में...,
(२). संसार से विरक्त हो कर प्रभु भजनो में ...,
(३). अपने बहु बेटे के व्यवहारो की टिका टिप्पणी करने में...
(४). एवम अपने हम उमँ लोगो के साथ बाग बगीचो में अपने जवानी के किस्से सुनने सुनाने में मत गंवाये।
चींटीयो से प्रेरणा ले, और अपना बाकी बचा हुआ समय बाबा साहब के विचारो के प्रचार प्रसार करने में अपना हो सके उतना योगदान देने के लिए कटिबध्ध हो।
ईक बार फिर से मेरी ईस पोस्ट से अगर किसी भी बुझुगँ को बूरा लगा हो तो मैं दो हाथ जोड कर क्षमां मांगता हुं पर सच यही है।
जिगर श्यामलनका सप्रेम जय भीम...।